Historie

Oud-lid Engelbert van Ginkel schreef onderstaande reconstructie van de begintijd van de omnivereniging Olympia.

Van White Socks – Thor – Boreas naar (BV) Olympia

De voorloper van BV Olympia, White Socks, is opgericht door Bill Pijl, de basketbalgoeroe van Groningen, ergens eind jaren ’50 van de vorige eeuw. Ik begon als 13-jarige in 1960 te basketballen bij deze club op aanraden van de moeder van Henk Kleersnijder (bekende scheidsrechter). De club bestond nog maar kort, ik denk een jaar of 2. In die tijd was er al een enorm te kort aan gymzalen. White Socks trainde derhalve op de zondagmorgen in de gymzaal aan de Van Ostadestraat. Twee weken later speelde ik mijn eerste wedstrijd in de Groenteveiling. In het team speelden: Be Dekker, Bart Kleersnijder, Hans de Leeuw, Goos Kram (rugnummer 102) , Hans Reilman, Joop Teisman, en wat later ook Ton Nederhoed (Donar, Nederlands team).In de jaren ’60 werd basketbal vooral gespeeld door studentenverenigingen (Donar, Groene Uilen, Slingeraap, Mesacosa), op middelbare scholen (Siegfried, Celeritas, Scylla, Thor) en bij een enkele burgervereniging (Boreas, Pink Stars en White Socks).

White Socks had in de begintijd 1 heren-, 1 dames-, 2 jongensjunioren- en 2 meisjesjuniorenteams. Bestuursleden in deze jaren waren: Bill Pijl, Rieka van Wiek, Johan Tuinenga en ondergetekende. De clubkleuren: lichtblauw shirt, witte broek en natuurlijk witte lange sokken. Saamhorigheid, betrokkenheid en presteren liepen hand in hand. Legendarisch waren de acties om de clubkas te spekken. De leden verzamelden oud papier en met bakfietsen werd door Groningen gecrost. Het middelpunt en de verzorging was gesitueerd bij de ouders van Grietje Pasma. Vooral Bill was de inspirator om hard te trainen. Ik herinner me nog de lange sessies langs het Van Starkenborghkanaal, al dribbelend met de bal, zowel met de linker- als de rechterhand. Johan Tuinenga was een trainer die vooral bekend stond om de spelers regelmatig te tarten middels de befaamde kikkersprongen. Ik herinner me verder nog dat de meisjes- en jongensjunioren kampioen zijn geweest.

In het meisjesjuniorenteam speelden: Grietje Pasma, Yvonne Smit, Jannie Post, Coby Haima, Maria Wallinga, Jannie Pestman, en ? Wanneer Bill gestopt is bij de Socks weet ik niet meer. In ieder geval was de reden volgens mij dat hij meer voor de prestatie ging, in tegenstelling tot een deel van de leden die speelden voor hun plezier. In 1969 richtte Bill Pijl daarom BVG op. In 1965 vonden overigens gesprekken plaats met BV Thor (HBS) met als resultaat dat een groot aantal leden van Thor overging naar White Socks. Volgens mij kwam toen Marten Scheepstra (trainer Donar) in beeld.

In de jaren ’60 waren de centrale trainingen van het district Noord van de NBB een succes en menig Sockje was trots om uitgenodigd te worden. Befaamd waren de basketbalkampen van de NBB in de zomervakantie onder leiding van landelijk bekende bondstrainers. Jan Burgert, Egon Steuer. Grietje Pasma, Joke Hermanni en Coby Haima hebben hier veel geleerd en het was een grote motivatie om hogerop te kunnen spelen. In ieder geval zagen de trainers dat ook in Groningen basketbaltalenten speelden. Grietje werd vervolgens uitgenodigd voor de trainingen van het nationale jeugdteam. Coby werd in 1967 geselecteerd voor het Nederlands B-team en speelde daar een aantal wedstrijden.

De reden waarom White Socks eind jaren ’60 als het ware ‘gefuseerd’ is met Boreas, weet ik niet meer. Het kan te maken hebben gehad met het teruglopende aantal leden en gebrek aan kader, zowel bij Boreas als bij de Socks. Het eerste herenteam van Boreas was aan verjonging toe en rigoureus werden de junioren van de White Socks in het diepe gegooid. De oude garde van Boreas bleek achteraf niet zo gelukkig met deze ingreep.

In 1968 trainde ik in ieder geval de meisjesjunioren van Boreas. Hierin speelden: Margriet, Benja Jacobs, Ellen van Renesse van Duivenbode, Janet Martini, Corna Dirks, Tine Kram, Hissie Nieuwzwaag, Sjoerdje Pasma, Marijke Ekelboom, Inge Pijnacker, en later ook nog Marjan Ubbens. Dit team werd in 1971 kampioen van het district Noord.

Paul van Ginkel kwam in deze periode in beeld en is later een icoon geworden van BV Olympia; een kleurrijk figuur, bekend om zijn ‘shuffle’ en zijn tomeloze inzet voor de vereniging. Het erelidmaatschap was een bekroning voor zijn werk en het Paul van Ginkel Games Jeugdtoernooi is een blijvende herinnering.

Voorzitter Sjabbo Dijkhuis van de G.S.V. Olympia had in de jaren ’70 grootse plannen met Olympia. Olympia was vooral een grote gymnastiekvereniging en met handbal erbij een bloeiende club. Olympia zou tot een grote professionele omnivereniging moeten groeien. Daartoe werden een manager (John van de Mark) en 2 trainers (Piet Vink,….) in dienst genomen. Nieuwe afdelingen waren: badminton, atletiek, volleybal en basketbal. De bedoeling was dat de jeugd vanuit de gymnastiekafdeling door konden stromen naar de verschillende afdelingen. Om de financiën rond te krijgen was een grote groei van het aantal leden een voorwaarde.

Vooral de mogelijkheden meer jeugd enthousiast te maken om te gaan basketballen en de professionele trainers, waren voor het bestuur van Boreas/White Socks redenen om aan te sluiten bij Olympia. Financieel leek Olympia ook een gezonde vereniging. De fusie was een feit begin jaren ’70.

Basketbal werd langzamerhand een populaire sport, vooral door de promotie van Donar naar de eredivisie (1970). In 1975 ontstond een samenwerking tussen Celeritas en Donar. Celeritas speelde in de promotiedivisie. De eerste Amerikaanse basketballer was Nathan Dickens, vervolgens Cleo Wright en AT Brown. Deze spelers gaven ook trainingen aan jeugdteams van Olympia. De inbreng was een verrijking voor de trainingen, zowel op het gebied van techniek en tactiek.

Vooral de jongensjunioren van Olympia bleken goede kansen te maken zich uiteindelijk te ontwikkelen tot een goed herenteam (eerste divisie?). De spelers waren: Jan Nieuwenhuijs, Klaas Snijder (kwam van BVG), Jan ? (‘lange jan’), Jan Pieter Volkers (JP), Christiaan Volkers (speelde later bij Donar 1982-1988), Robbie Veldwiesch, Dick de Boer (speelde later bij Donar 1978-1979, assistent coach Donar 1996-1998, 2002-2003 coach Donar), Bert Smit, Henk Groendijk (kwam van BVG) en Martin de Vries (held van Donar, 1979-1990).

White Socks, Boreas en uiteindelijk Olympia hadden altijd talentvolle meisjesjunioren- en damesteams, die hogerop wilden en goed konden basketballen. Jarenlang was Celeritas een geduchte tegenstander en leek een onneembare vesting. De wedstrijd om promotie naar de eerste divisie werd gespeeld in De Wijert (197?), tegenstander natuurlijk Celeritas en Olympia won met 1 punt verschil in een zinderende finale. De dames speelden nog jaren in de eerste divisie en promotiedivisie, met wisselend succes. Speelsters in deze periode: Margriet Vos, Grietje en Sjoerdje Pasma, Coby van Ginkel-Haima, Yvonne Smit (speelde later bij Groene Uilen in de eredivisie), Joke Hermanni, Annelie Veltman, Joke Huisman, Janet Martini, Janet Zwiers (speelde later bij Groene Uilen eredivisie), Willeke Kranenborg, Benja Jacobs. Trainers: Marten Scheepstra, Fokko Bakker, Jan Kamman en Willem de Roos.

Na de periode Sjabbo Dijkhuis, kwam de omnivereniging Olympia in zwaar weer terecht. De schulden bleken enorm te zijn. De afgevaardigden van de verschillende afdelingen staken hun koppen bij elkaar om orde in de financiële chaos te scheppen. Besloten werd de schulden naar rato van het aantal leden per afdeling te verdelen. De afdelingen werden rond 1980 zelfstandig en dit betekende het einde van de omnivereniging Olympia.

Oorzaken waren volgens mij: het niet halen van het aantal gewenste leden (1500?), betaalde krachten drukten te zwaar op de begroting, een niet optimaal gevoerd financieel beleid, afdelingen die onvoldoende inzicht hadden in het financieel beleid en een onduidelijke en weinig democratische organisatiestructuur. De financiële problemen hebben nog jarenlang de doorontwikkeling van de zelfstandige Basketbalvereniging Olympia in de weg gestaan.

Ik heb de jaren die ik daarna bij (BV) Olympia speelde als een mooie tijd ervaren, die ik niet licht zal vergeten.

Engelbert van Ginkel

Bestuurslid van (bijna) het eerste moment, Luuk Duursma, heeft in 2012 onderstaand artikel geschreven over de (recente) historie van onze basketbalvereniging.

Zo’n 35 jaar BV Olympia

Olympia was (zoals je in het stuk van Engelbert van Ginkel kunt lezen) vroeger een omnivereniging waar je meerdere sporten kon beoefenen, zoals handbal, turnen, volleybal en basketball. Ergens eind jaren ’70 zijn de onderdelen verzelfstandigd, en in 1980 is Basketballvereniging Olympia opgericht.

Van 1980 tot 1990 was BV Olympia één van de meest toonaangevende en aansprekende verenigingen van Groningen, met meer dan 500 leden verdeeld over 7 heren- en 6 damesteams, een miniteam en vele juniorenteams. Zowel het eerste dames- als herenteam speelde in de Eerste divisie en enkele junioren behoorden tot de top van Rayon Noord. Tot eind jaren ’60 werden de wedstrijden gespeeld in de groenteveiling aan de Peizerweg. Later werden de sporthallen De Wijert, Lewenborg, Vinkhuizen en de Evenementenhal (tegenwoordig Martiniplaza) de thuishavens van BV Olympia. Momenteel is alleen sporthal Vinkhuizen daar nog van over.

In die jaren had je de regel dat in de rayonklasse niet meerdere teams van een vereniging mochten spelen. Daarom had Olympia ook een schaduwvereniging genaamd de Shadows, die met 2 teams op het hoogste niveau meedraaide. De bekendste Olympiaan is in mijn ogen Martin de Vries. Hij begon zijn basketbalcarrière bij Olympia en deed later zijn intrede in de Eredivisie bij Donar. Zijn shirt hangt bij iedere thuiswedstrijd van Gasterra Flames (Donar) aan het plafond van Martiniplaza. Daarnaast moeten we natuurlijk Grietje Pasma en Paul van Ginkel vermelden; echt markante Groninger sporthelden. Vanwege zijn inzet voor met name de jeugd is er een basketbaltoernooi naar Paul vernoemd.

Dat BV Olympia allang niet meer tot de grootste clubs van Nederland en Groningen behoord, is te ‘danken’ aan het feit dat er eind jaren ’90 gekozen is voor breedtesport. Tegenwoordig moeten we het doen met slechts twee a drie competitie spelende seniorenteams, en nul jeugd…

Luuk Duursma